OTAC MIHAILO APOSTOLOV – SAVREMEN

ISPOVJEDNIK VJERE U BUGARSKOJ

CRKVA NA KRSTU

Crkva u Bugarskoj otvara rane i  iznosi spomen svojih najnovijih Mučenika i Ispovjednika: iz patrijaršijskog glasila «Crkoven vestnik» br 19, od 2. do 15. decembra 1997. prenosimo tekst o jednom od njih, ocu Mihailu Apostolovu, objavljen povodom desetogodišnjice od njegove ispovjedničke končine.

Neočekivano za komuniste, četrdesetpetogodišnji parohijski sveštenik daje tvrd otpor svim njihovim skrnavljenjima i otvoreno ih izobličava. On sam piše i rasprostranjuje brošuru pod naslovom «Ima Boga!» skupa sa drugom crkvenom literaturom. Izsvjesno vrijeme vlasti su prinuđene da trpe «popa-reakcionara» zbog njegove velike popularnosti i dokazane građanske hrabrosti – jednom sapasava voz od neminovne katastrofe otkrivajući lomljenu šinu, drugi put predaje državi pronađeno zlato.

No čim su sigurnije stali na noge, komunisti se ne kolebaju. Tokom 1958. godine otac Mihailo je uhapšen jer se navodno protivi rješenju mjesnih lasti u  Deljanu da uzmu stare nadgrobne spomenika za pijačni kantar. Pripisuju mu još hrpu gluposti: da drži tajno oružje u podrumu, da je na crkveno kube u Topolnici montirao radio.stanicu, i da čuva «kontraraevolucionare». U kući mu ne nalaze ni čauru, pomenuti hram nema jednostavno nema kubeta, a kao «banditi» su se pokazali dva izgladnjela demovilisana vojnika koje je dobri otac nahranio. Iako su lažna svjedočanstva o učinjenim zalima očigledno propala, sveštenik je osuđen na smrt; doi dok njemu bliski grozničavo trče po višim instancama, mjesna partijska organizacija sela Deljan u punom sastavu tajno potpisuje molbu Vrhovnom sudu da potvrdi smrtnu presudu.

Ta podlos je otkrivena slučajno . mjesni trakorista u opštini nalazi indigo korišten pri kucanjuj molbe. Tada narod oba sela počinje potpisivanje molbe za pomilovanje njihovog parohijsko sveštenika. No kada su bliski «popu buntovniku» stigli do glavnog prokurora, on zlobno izigrava da takav «neprijatelj naroda» zaslučuje da bude odmah streljan. Vrhovni sud potvrđuje presudu.

U ćeliji na smrt osuđenih u Sofijskom centralnom zatvoru četrdeset duša, nabijenih na dva zajednička ležaja, čeka svoj poslednji čas. Ubrzo otac Mihailo primećuje da mu posebno daju hranu. Kada je primi počinje damu se gadi, vrti mu se u glavi i povraća.

Jednog dana nepoznat povjek dolazi pred njega sa torbom voća i povrća. Upozorava ga da ne jede ništa seb hljeba, zato što je naređeno da ne izađe živ odatle. Sveštenik ga pita za ime, a neobičan dobročinitelj mu odgovara moli se za mene, a Bog zna ko sam.»

U međevremenu, cijelo imanje mu je konfiskovano, a žena i petorica sinova – izbačeni na ulicu. Oni se međutim očajno bore za njegov život – pišu molbu za pomilovanje Prezidijumu Narodne skupštine.

Angažovao se lično i Patrijar Kiril. Smrtna kazna se zamjenjuje doživotnim zatvorom i robijom u Belenu.

Teški fizički rad sveštenika ne plaši, jer je bio drvosječa. Ošišan, obrijan, mnogo puta izlagan ponižejima i ruganju, on ne pada duhom. Uspijeva da se snabde sa nekim crkvnim priborom i tajno počinje daluži vaskršnje bogosluženje. Jdnog Vaskrsa hodža iz ćelije iznad pozdravlja oca sa «Hristos voskrese» i bez greške pjeva vaskršnji tropar – cijelu noć ga je slušao odozdo, te ga je naučio napamet!

Tokom l964. doživotni zatvorenik neočekivano je amnestiran i postaje sveštenik u gradu Rili. Njegov ubogi i tijesni stan pretvara se u istinski Avramov dom – budući unuk čuvenog travara, otac Mihailo liječi mnoge ljude.

Represija ga nije slomila i on se odlučno suprostavlja prijetnjama i maltretiranju mjesnog partijskog sekretara. Neočekovano malo dijete istog partijca teško oboljeva. Otpuštaju ga iz bolnice kao beznadežan slučaj. Jednog ranog jutra očajni otac tajno ga ostvlja napragu svešteničke kuće. Otac Mihailo ga nosi u hram i krštava. Kasnije, dijete ozdravljuje. Od tog dana partijski funkcioner postaje prvi zaštitnik rilskog sveštenika preed vlastima.

Posljednjih dana života, osljepivši i prikovan za postelju, protojerej Mihailo Apostolov prima monaški postrig. Devetog novembra 1988. je dan njegove končine ovjenčao jedno stradalno žitije koje je zaslužilo da bude znano njegovim sunarodnicima.

 

Sa bugarskog:

             Jeromonah Joakim (Jovčeski)

i Jeromonah Jovan  (Ćulibrk)

Svetigora, godina 7, Br. 68-69, Sv. Simeon Mirotočivi 1998., str. 57