PAROHIJSKEVIJESTI
GLASNIK SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVENE OPSTINE ZAGREBACKE IZLAZI BLAGOSLOVOM NJEGOVOG
VISOKOPREOSVESTENSTVA MITROPOLITA ZAGREBACKO – LJUBLJANSKOG I CIJELE ITALIJE GOSPODINA GOSPODINA JOVANA Broj 4 / godina III novembar 2003. SVETI VELIKOMUCENIK DIMITRIJE- MITROVDAN 8. novembar po novom* 26. oktobar po starom kalendarskom stilu
Tropar, glas 3. Velika obrjete v bjedah tja pobornika, vselenaja, strastoterpce, jaziki pobjeydajusca; jakoze ubo Lijevu nizlozil jesi gordinju, i na podvig derznovena sotvoril jesi Nestora, tako, svjate Dimitrije, Hristu Bogu molisja, darovati nam veliju milost. Sveti velikomucenik Dimitrije, rodjen je u Solunu . Ovaj slavni i cudotvorni svetitelj bio je jedino dijete dobrih i blagorodnih, ali bezdjetnih roditelja. Izmoljen od Boga, kao jedini i dugo cekani, s velikom paznjom je odnjegovan i vaspitan. Otac mu je bio vojvoda, a kada je on umro, hristoborni car Maksimijan postavio je Dimitrija, umjesto oca, za solunskog vojvodu. Posebno carevo nareenje odnosilo se na progon hriscana, ali Dimitrije je suprotno naredbi, cak javno ispovijedio vjeru u Gospoda Isusa Hrista. Kada je car to saznao, Dimitrije je , znajuci sta ga ceka, razdijelio sav svoj imetak i mirno stupio u tamnicu spreman na stradanje koje mu predstoji. Poslije nekoliko dana vojnici su izboli kopljem svetitelja, koga su nasli u molitvi. U Solunu, hriscani su kradom sahranili njegovo tijelo i od tada mnogi se iscjeljivahu i nalazise molitvenu utjehu na grobu svetitelja. Nad tim grobom podignuta je mala crkva, a izvjesni velmoza Leontije, nakon sto se iscijelijo od teske bolesti, podigao je nad svetiteljevim mostima mnogo vecu crkvu. Od tada Svetog Dimitrija vjerujuci Grci smatraju zastitnikom Soluna, a Rusi ga molitveno prizivaju kao pokrovitelja Sibira.
SVETI KOZMA I DAMJAN - VRACEVI 14. novembr po novom* 1. novembar po sarom kalendaru
Tropar, glas 8. Svjati besrebrenici i cudotvorci, Kozmo i Damjane posjetite nemosci nasja, tune prijaste, tune, dadite nam. Sveti Kozma i Damjan ¦ Vracevi, besrebrenici i cudotvorci, roeni su negdje u Aziji od oca neznabosca i majke hriscanke. Po ocevoj smrti, majka Teodotija posvetila je sve svoje vrijeme i trud da sinove vaspita i podigne kao istinite hriscane. Mladici su stasali i izucili ljekarske vjestine pa su kako svojim znanjem toliko i imenom Bozim pomagali mnogim bolesnicima. Prozvani su bezmezdnim vracima tj. besplatnim ljekarima jer su primili Hristovu zapovijest: badava primiste, badava dajte (Mt. 10. 8). Toliko su bili oprezni u besplatnom lijecenju, da se se sveti Kozma naljutio na brata sto je od neke bolesnice uzeo tri jajeta, a Damjan ih je, ustvari, uzeo kad ga je iscijeljena zena zaklela Presvetom Trojicom. Po smrti svetitelja, sahranjeni su zajedno u mjestu Fermanu shodno otkrovenju Bozijem, te ostadose cudotvorci kako za zivota, tako i poslije smrti. Narod je nastavio da ih priziva u bolesti i nevolji i do danas.
SVETI VELIKOMUCENIK GEORGIJE-DJURDJIC 16. novembar po novom* 3. novembar po starom Sveti velikomucenik Georgije- Djurdjic. Ovoga dana praznuje se prenos mostiju svetog Djordja iz Nikomidije u Lidu palestinsku. Sveti Djordje postradao je za vrijeme cara Dioklecijana, a prije svoje smrti zamolio je jednoga slugu da mu tijelo prenese u Palestinu odakle mu je bila i majka i gdje je imao veliko bogatstvo koje je, po njegovoj zelji, razdijeljeno sirotinji. Sluga je ucinio sve kako mu je bilo naredjeno i tu ga sahranio. U vrieme cara Konstantina, pobozni hriscani sazidali su krasan hram svetog Djordja u Lidi palestinskoj, i prilikom osvecenja tog hrama, prenijeli su i sahranili u tom hramu cudotvorne mosti ovog svetitelja i velikomucenika Hristovog.
SABOR SVETOG ARHANGELA MIHAILA- ARANDJELOVDAN 21.novembar po novom* 8. novembar po starom kalendarskom stilu Sabor svetog arhangela Mihaila-Arandjelovdan. Od davnina su ljudi praznovali andjele Bozije, ali se to cesto pretvaralo u njihovo obozavanje. Jeretici su ih ponekad tumacili kao bogove ili ih smatrali stvoriteljima citavog vidljivog svijeta. Na 4-5 godina prije Prvog vaseljenskog sabora odrzan je Laodikijski pomjesni sabor i, svojim 35. pravilom, ustanovio ispravno postovanje andjela. U vrijeme rimskog pape Silvestera i aleksandrijskog patrijarha Aleksandra ustanovljen je ovaj praznik arhistratiga Mihaila i procih sila nebesnih u novembru. Zasto bas u novembru? Novembar je zapravo deveti mjesec od mjeseca marta koji se smatra trenutkom stvaranja svijeta. A deveti mjesec poslije marta uzet je zbog devet andjelskih cinova koji su najprije stvoreni. Sveti Dionisije Aeropagit, ucenik apostola Pavla, opisao je ovih devet cinova u knjizi &laqno; O nebeskoj hijerarhijiþ. U toj strogoj andjeoskoj hijerarhiji, vojvoda andjeoske vojske je arhistratig Mihail, jer je svojim djelovanjem spasao mnoge andjele otpale od Boga, koje je Lucifer povukao sa sobom u propast. Medju andjelima vlada savrsena jednodusnost i stroga hijerarhija u poslusnosti nizih cinova visim, a svih ukupno svetoj Bozijoj volji. Mnogi hriscani slave svetog arhistratiga Mihaila kao svoje krsno ime.
SVETI MUCENK STEFAN DECANSKI, KRALJ SRPSKI - SV. MRATA 24. novembar po novom* 11. novebar po starom
Tropar, glas 4. Carstvo jeze na zemlji dobrje okormljaja stradalce, i bagrjanicu nosja, smireno stajal jesi mudrovanije: niscih posjescaja, i sim hljeb razdrobljaja, tjemze prebozestvenaja Troica, Carstvija kupno i mucenicestva vjencem uvjaze tja. Sveti Stefan Decanski, sin je kralja Milutina i otac cara Dusana. Po naredjenju neobavijestenog oca bio je oslijepljen, a po naredjenju lakomislenog sina, u starosti udavljen. Pri oslepljenju javio mu se sveti Nikola u hramu na Ovcem polju i obecao mu povratak vida. Pet godina proveo je sveti Stefan u Carigradu kao zatocenik u manastiru Svedrzitelja (Pantokratora). Svojom mudroscu i trpeljivoscu, podvigom i blagodusnoscu izazvao je divljenje i monaha i cijelog Carigrada. Kada je proslo pet godina sveti Nikola cudotvorno je vratio vid oslijepljenom kralju Stefanu, koji je odmah potom, iz zahvalnosti sagradio hram Visoki Decani. Bila je to jedna od najljepsih gradjevina vizantijsko-romanskog stila na tlu srpske drzave. Svoj vijek prozivjeo je sveti kralj Stefan kao pravednik i mucenik i tako ga i skoncao 1336. godine. Sa svetim Savom i svetim knezom Lazarom sveti Stefan cini trojstvo najmudrijih, najpozrtvovanijih i najblagorodnijh licnosti i svetitelja koje je dao srpski rod. Njegove netljene i cudotvorne mosti i danas pocivaju ispred ikonostasa svetog Veliko - Gospojinskog Decanskog hrama. Sveti Stefane, moli Boga za nas!
SVETI JOVAN ZLATOUSTI 26. novembar po novom* 13.novembar po starom Tropar, glas 8 Ust, tvojih jakoze svjetlost, ognja vosijavsi blagodat vselenuju prosvjeti: ne srebroljubija, mirovi sokrovisca sniska, visotu nam smirenomudrija pokaza, no tvojim slovesi nakazuja, otce Joane Zlatouste, moli Slova Hrista Boga,spastisja dusam nasim. Sveti Jovan Zlatousti, rodjen je u Antiohiji 354. kao sin vojvode. Ucio je grcku filosofiju i shvativsi grcko neznabostvo, usvojio je hriscansku vjeru. Krstio ga je antiohijski patrijarh Melentija, a malo potom i njegovi roditelji primise krstenje. Po smrti roditelja, Jovan se zamonasio, napisao knjigu " O svesenstvu", a ubrzo potom patrijarh ga je rukopolozio za svestenika. Proslavio se svojim podvigom, blistavim umom i snaznom rijeci, a po zelji cara Arkadija Jovan je izabran za patrijarha carigradskog. ©est godina upravljao je Crkvom mudro i revnosno i za to kratko vrijeme mnogo ucinio. Poslao je misionare neznabozackim Keltima i Skitima: rasirio milosrdnu djelatnost crkve; suzbio simoniju (prodaja oprosta za novac) u crkvi; napisao narociti cin svete Liturgije; postidio jeretike i izoblicio caricu Evdoksiju; rastumacio Sveto pismo svojim blistavim umom i nevjerovatnom rjecitoscu i ostavio Crkvi mnoge dragocjene knjige svojih besjeda. Narod ga je postovao, zavidljivci su ga mrzili, a carica ga dva puta poslala u progontvo. U mjestu Komanu u Jermeniji, na Krstovdan 407.god., sa Bozjim imenom na usnama, dusa zlatoustog patrijarha preselila se u narucje Avramovo. Njegove mosti pocivaju u Vatikanu i u Uspenjskom hramu u Moskvi. POCETAK BOZICNJEG POSTA 28. novembar po novom* 15.novembar po starom kalendaru Na svetoga mucenika Gurija pocinje Bozicni post i traje sve do rodjenja Bogomladenca ( 7. januara 2004. godine). Svaki post draga braco i sestre, pa i ovaj Bozicni ima za cilj jacanje volje, ociscenje tijela i uzdizanje duse iznad tijela. Svi smo pozvani na podvig posta bez obzira na godine, pol i on nije rezervisan samo za monahe i svestenike vec za svu vjerujucu djecu majke Crkve svoje. Post vodi porijeklo od samoga Gospoda Isusa Hrista. Gospod je i sam posito cetrdeset dana, prije nego sto je poceo da propovijeda svoju spasonosnu nauku, kao sto je postio prije njega i Prorok Mojsije i drugi Proroci. Postili su i Apostoli i svi pravoslavni hriscani kroz vijekove. &laqno;Post je sve Svete rukovodio u zivotu po Boguþ kaze sveti Vasilije Veliki. Prva zapovijest Bozija u Raju bila je zapovijest o postu, tj. o uzdrzanju. Otuda je prvi covjekov grijeh bio grijeh protiv posta. Kao sto u grijehu ucestvuje i dusa i tijelo, neophodno je da i u vrlini i oslobodjenju od grijeha ucestvuju oboje. Posteci treba neprestano da se sjecamo Hristovog stradanja za nase spasenje. Post ima dvije strane, tjelesnu i duhovnu. Sastoji se od uzdrzavanja od mrsne hrane i preizobilnih jela, ali prvenstveno u uzdrzavanju od rdjavih misli, zelja i djela. Post umnozava ljubav i molitvu i spremnost na vrsenje svih jevandjelskih vrlina. Dusa ima dva krila kojima leti ka nebu: post i molitvu. On je lijek za dusevne i tjelesne bolesti i od svakog demonskog dejstva. Sam Spasitelj je rekao:þ Ovaj rod se izgoni samo postom i molitvomþ. Njim se tijelo i dusa pripremaju da postanu hram Duha Svetog. Istinski hriscanski zivot je nezamisliv bez podviga posta. Bozicni post budi u nama i sjecanje na toplinu roditeljskog ognjista, te finu ceznju iscekivanja nama najradosnijeg praznika rodjenja Spasitelja naseg Isusa Hrista. Neka nam je Bogom blagosloven pocetak Bozicnjeg posta
|
